Theater TRAXX
brengt
‘GELUK(t)!’

…een theatervoorstelling over jongeren en Geluk

DE VOORSTELLING
‘Self-love: waarom de grootste vijand voor geluk vaak in je eigen hoofd zit´.
In deze voorstelling worden de innerlijke gedachten over geluk(t) en ongeluk/niet gelukt scherp in beeld gebracht. Jongeren laten zich meedogenloos inpakken door wat ‘de samenleving’ van hen verwacht, niet zelden ten koste van eigen leven en geluk. De remedie? Je eigen imperfecties wat meer leren aanvaarden en vooral: jezelf wat liever zien. Maar hoe pakken we dat aan?
Dat de maatschappij ons, en dus ook de jongeren hoge idealen oplegt, is één ding. Echt gevaarlijk wordt het pas als we die utopische verwachtingen ook nog eens gaan interneren – en dat doen we: we gaan van onszelf verlangen en verwachten dat we aan het perfecte plaatje voldoen. Wanneer we er vervolgens niet in slagen om daar ook effectief aan te beantwoorden, speelt er een kritische stem in ons binnenste op die ons er flink van langs geeft: we beschimpen onszelf, gaan onszelf afstraffen voor elke tekortkoming, gaan onszelf als een mislukkeling beschouwen of – erger nog – gaan ons schamen voor wie we zijn.
Het is precies die innerlijke, zelfkritische stem die ervoor zou kunnen zorgen dat jongeren de last van al te hoge idealen uiteindelijk niet meer kunnen dragen. Wie dat doet, komt echter terecht in een moordend ritme van perfectionisme en prestatiedrang dat op lange termijn niet vol te houden valt. Vroeg of laat zullen we allemaal moeten toegeven dat wat de maatschappij van jou en jij van jezelf verlangt gewoonweg niet haalbaar is en bovendien helemaal niet wenselijk. Wie al te veel aan de stem van de omgeving toegeeft, lijkt onvermijdelijk af te stevenen op burn-out of depressie.

“Zelfs je ergste vijand kan je niet zoveel schade toebrengen als je eigen gedachten”

Makkelijker gezegd dan gedaan?
Loslaten van wat de maatschappij van jou verlangt, is natuurlijk wel makkelijker gezegd dan gedaan. Wat als die innerlijke kritische stem toch hardnekkiger blijkt dan verwacht? De eerste stap naar verandering is beseffen dat de manier waarop je bezig bent, niet houdbaar is. Dat perfectie niet haalbaar is, en de weg ernaartoe slechts een langgerekte uitputtingsslag is. Een tweede belangrijk punt om de kritische stem dan effectief te kunnen ombuigen in een stem die milder en vriendelijker is voor jezelf, is beseffen dat alle mensen feilbaar zijn. “Beseffen dat iedereen fouten maakt, dat het leven beslist geen feest is, en dat iedereen zich al eens slecht voelt, helpt enorm om jezelf ruimte te geven voor fouten en imperfecties.

HT VERHAAL
Het publiek leeft mee met Tess, wanneer ze als 27-jarige een brief schrijft aan haar voormalige docente van haar MBO opleiding. In deze brief beschrijft ze haar dankbaarheid om hoe haar leven een andere wending heeft gekregen door een project over “Succes”. Ze was toen 15 jaar. Het publiek krijgt in flashbacks haar herinneringen te zien en kan de innerlijke en uiterlijke verandering in haar leven met haar meebeleven. Ze was in die tijd geobsedeerd door haar uiterlijk en Social Media en deze obsessie had een ongezonde leefstijl, diepe somberheid en eenzaamheid als gevolg. Door de bewustwording, die het project op gang bracht, kreeg ze inzicht in haar gedachten, gevoelens en de betekenis van haar obsessie.

In de voorstelling zetten acteurs 3 verhaallijnen neer , die zichtbaar maken hoe ieder personage zich verhoudt tot de innerlijke gedachten (stem). Ook de innerlijke stem wordt gepersonaliseerd en daarin wordt helder hoe deze personages macht over iemand kunnen hebben en hoe je die macht kan ombuigen naar mildheid.

HET NAWERK
De voorstelling wordt nabesproken met alle kijkers aan de hand van situaties uit het stuk en het GGGGG model, dat de invloed van gedachten en gevoelens op het gedrag laat zien (zie de afbeelding hieronder). Belangrijkste doel is dat jongeren het inzicht krijgen dat ze hun eigen gedachten en gevoelens kunnen beïnvloeden. Daarnaast biedt het de omgeving (ouders, docenten, begeleiders) handvaten om hen hierin bij te staan. Met behulp van een interactieve lesbrief (prezi) kunnen docenten met leerlingen in de periode daarna tijdens speciale (verplichte) lessen oefenen met dit model, waardoor het meer regie krijgen over het eigen Geluk ervaren en getraind kan worden.

In het nawerk komen in ieder geval de volgende vragen aan de orde:
• hebben de kijkers/leerlingen nagedacht en gecommuniceerd over hun eigen rol in het Geluk en wat het betekent wel of niet ‘gelukt’ te zijn;
• weten de jongeren welke invloed hun eigen gedachten kunnen hebben op hun gevoelens, en krijgen ze meer grip op welke gedachten hen ongelukkig maken; dit inzicht helpt hen in het maken van meer gelukkige keuzes;
• zijn de kijkers zich meer bewust van de (soms heftige) emoties die een rol kunnen spelen bij eenzaamheid en ongeluk;
• weten jongeren, die ongelukkig zijn met hun manier van leven, dat er – als ze dat leven niet meer willen – meerdere manieren zijn en om het leven anders in te richten; hun docenten, ouders en begeleiders biedt het handvaten om de jongeren daarbij te helpen.

DOELEN:
De voorstelling gebruikt theater als middel om de bewustwording te creëren, dat de grootse vijand van je geluk misschien wel in je eigen hoofd zit. Door je daarvan bewust te zijn kun je deze vijand ook omvormen naar eigen Geluk en/ of maatschappelijk gelukt zijn.